شورای علمای شیعه‎ی افغانستان

شورای علمای شیعه‎ی افغانستان

e Shiah Clergymen Council of Afghanistan

شورای علمای شیعه‎ی افغانستان

e Shiah Clergymen Council of Afghanistan

نوع: سازمان

گرایش: اسلامی

موسس: محمدآصف محسنی

کشور: افغانستان

پیش از آن‌که به معرفی شورای علمای شیعه‌ی افغانستان پرداخته شود ذکر این نکته لازم است که علما و روحانیون در جوامع اسلامی و به‌خصوص در میان شیعیان جایگاه بسیار شامخ و ویژه‎ای دارند که این جایگاه بیشتر ناشی از اهمیتی است که آموزه‎های اسلامی و باورهای مذهبی در تمامی ابعاد زندگی مسلمانان دارد. تاریخ، فرهنگ و تمدن کشورهای اسلامی با دین اسلام شکل گرفته و پیوند ناگسستنی دارد و علمای مسلمان در ایجاد این فرهنگ و تمدن و مبارزه با ستمگران و زور گویان و دفاع از آزادی و عدالت انسانی نقش به‌سزایی داشته و همواره پیشتاز بوده اند.
این پیشتازی در جامعه‌ی شیعه به دلیل پویایی فقه جعفری بیشتر مشهود است و به همین دلیل شیعیان همواره مغضوب ستمگران مسلمان و غیر مسلمان و به‌خصوص قدرت‌های استکباری قرار گرفته و می‌گیرند. حضرت امام خمینی (قدس‎الله) در رابطه با جایگاه و اهمیت فقه اسلامی در زندگی انسان چنین می‌فرمایند:« فقه تئوری واقعی و کامل اداره‎ی انسان و اجتماع از گهواره تا گور است. هدف اساسی این است که ما چگونه ‌می‌خواهیم اصول محکم فقه را در عملِ فرد و جامعه پیاده کنیم و بتوانیم برای معضلات جواب داشته باشیم و همه‌ترس استکبار از همین مسأله است که فقه و اجتهاد جنبه عینی و عملی پیدا کند و قدرت خود را بر مسلمانان به وجودآورد.»
متأسفانه به دلایل مختلف که مجال ذکر آن‎ها در این جا نمی‎باشد، علمای افغانستان اعم از شیعه و سنی نتوانستند آن‏طوری که شایسته و بایسته است به مسؤولیت‎های شان عمل کنند و ناتوانی علما سبب شد که سه قشر خطرناک در جامعه‎ی روحانیت افغانستان شکل گرفته و نفوذ کنند و حتی در بعضی موارد زمام امور دینی و سیاسی مردم را در دست بگیرند. یکی قشر متحجر و کم سواد، دیگری قشر فرصت طلب و دین فروش و سومی منحرفینی که به اسلام یا اعتقاد ندارند و یا التقاطی هستند و تولیدات فکری مسیحیت صهیونیستی و مستکبران غربی را نشخوار می‎کنند.
در حال حاضر، در جامعه‎ی شیعه‌ی افغانستان سیاست و ثروت، رسانه و تبلیغ به عنوان مؤلفه‏های قدرت تا حدی زیادی در اختیار قشر دومی و سومی قرار دارد. این اقشار با سوء استفاده از اعتبار دین و روحانیت زمانی بر گرده‎ی مردم سوار شدند که علما و روحانیون شیعه پس از قرن‌ها تحقیر و تحمل رنج و محرومیت در پرتو قیام امام خمینی(ره) و پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به رهبری روحانیت شیعه، تازه زمینه‎ی نفس کشیدن برای شان فراهم شده بود که غده‎ی سرطانی قشر سوم در میان آن‎ها جان گرفت و نه تنها جامعه‎ی شیعی حتی کل جامعه‎ی افغانستان را مسموم ساخت.
در چنین شرایطی باز سازی، پاکسازی و تقویت روحانیت و به‌خصوص روحانیت تشیع در افغانستان یک ضرورت مبرم است و تشکیل شورای علمای شیعه می‎تواند مثمر ثمر باشد، اما برخی اعضای تشکیل دهنده‎ی این شورا را افرادی از سه قشر پیش گفته بخصوص از قشر دوم و سوم تشکیل می‏دهند که مایه‎ی نا امیدی هستند. با آن هم نفسِ تشکیل این شورا کار بسیار پسندیده‌ای است و بر علما و طلبه‎های متعهد و متدین است که این شورا را تقویت و هدایت کنند تا مشکلات جامعه‎ی تشیع کاهش یابد. با ذکر مقدمه‎ی پیش گفته در این‎جا به معرفی مختصر شورای علمای شیعه‎ی افغانستان پرداخته می‎شود.
شورای علمای شیعه‎ی افغانستان، توسط آیت‏الله شیخ محمدآصف محسنی، از علمای بزرگ شیعه، تأسیس و در سال 1383 در لیست سازمان‌های اجتماعی افغانستان ثبت شده است. متن «اهداف و اساسنامه‎ی شورای علمای شیعه‎ی افغانستان»، مصوب دومین مجمع عمومی (2/7/1383) به این شرح است : « بسم‌الله الرحمن‌الرحیم.

 
فصل اول: هویت

ماده‎ی یکم: نام این تشکیلات شورای علمای شیعه‎ی افغانستان است که در مقام اختصار «شورای علما» گفته می‎شود.

ماده‎ی دوم: شورای علمای شیعه‎ی افغانستان نهاد مستقل و غیر وابسته به دولت و احزاب سیاسی می‎باشد و کلیه‌ی علمای شیعه‎ی افغانستان که واجد شرایط باشند می‎توانند در آن عضویت یابند.
تبصره: شرایط عضویت توسط شورای اجرایی مشخص می‎گردد.

 
ماده‎ی سوم: منابع مالی شورای علما توسط جمع آوری ذکات، سهم امام (ع) و کمک‎های تبرعی افراد خیر و مؤسسات خیریه‌ی افغانی تأمین می‎گردد.

 
ماده‎ی چهارم: اموال شورای علما در فرض انحلال، در کابل به حوزه‎ی علمیه‎ی خاتم النبیین (ص) و در ولایات به مدارس دینی داده می‎شود.

 
فصل دوم: اهداف

ماده‎ی پنجم: شورای علمای شیعه‎ی افغانستان به‌منظور اهداف ذیل تشکیل شده است:

1- منسجم شدن علمای شیعه‌ی افغانی.

 
2- تقویت مراکز فرهنگی و تبلیغی و بلند بردن سطح فکری مردم.

3- ارشاد بهتر و صحیح مردم در زمینه‎های اعتقادی و عملی شریعت و مکارم اخلاقی.

4- مبارزه با فحشا و منکرات و مطلق مفاسد اخلاقی.

5- سازمان دادن و نظم بخشیدن به مدارس دینی شیعه و نظارت بر آن‌ها.

6- تبیین درست و دقیق معارف اسلامی بر اساس استدلال صحیح و عرضه‎ی آن‎ها به اسلوب روز.

7- معرفی مرجع معتبر تقلید و جلوگیری از تشتت تقلید مکلفین و تشخیص عید سعید فطر و اول رمضان و سایر ایام مذهبی برای سهولت تکلیف مؤمنین.

8- ایجاد رابطه و تماس با مراکز علمی، دینی و علوم بشری در داخل و خارج کشور به اجازه‎ی مقامات ذی‌صلاح دولت جمهوری اسلامی افغانستان.

 
9- تلاش در جهت تقریب بین مذاهب اسلامی، بوسیله‎ی تشکیل انجمن‎های اخوت اسلامی بین علمای شیعه و سنی.

10 – ایجاد مراکز تحقیقاتی علمی.

11- تلاش در جهت بهبود وضعیت اقتصادی مردم.

 
12- حمایت از مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه‎ی مردمی به منظور کمک به ایتام و مریضان و درماندگان.

 
13- تلاش در جهت حل عادلانه‎ی مشکل هزاره جات با کوچی‏ها.

14- تلاش برای اقناع مقامات ذی‌صلاح برای رسمیت فقه شیعه برای اهل تشیع در مورد حقوق مدنی و غیره، به علاوه‎ی احوال شخصی و غیره و به تعبیر دیگر تلاش برای رسمیت مذهب جعفری بطور کامل برای شیعیان افغانی.

15- تلاش در اقناع دولت و شورای ملی در جهت توزیع عادلانه‎ی عایدات دولتی به همه ولایات به تناسب نفوس.

16- تلاش در اقناع دولت و شورای ملی در جهت تعدیل واحد های اداری به تناسب نفوس در سراسر کشور.
17- سعی در اقناع وزارت معارف به تطبیق ماده‎ی چهل و پنجم قانون اساسی در کتب درسی مکاتب و لیسه‎ها و غیره.

 
18 - تلاش در جدایی محاکم جعفری و تقرر قضات شیعه و تقرر دو تن از علمای شیعه در شورای عالی قضا بوسیله‎ی اقناع دولت و استره محکمه [= دادگاه عالی] و شورای ملی.
19 – نظارت و تولیت تمام اماکن تبلیغ و مدارس دینی و مساجد و سایر موقوفات مربوط به اهل تشیع در سراسر افغانستان، پس از اقناع دولت.

20 – سازماندهی و نهادینه سازی تبلیغ دینی و تدریس و ... تحت نظر شورای علما.

 
21- کنترل و نظارت بر ساختن مطلق اماکن دینی.

22- قرار گرفتن خمس و ذکات و رد مظالم و سایر وجوه در اختیار شورای علما و یا به اجازه‎ی کتبی در مورد خاص پس از تحصیل اذن از مرجع تقلید.

 
23- پرداخت شهریه برای علما بر فرض تطبیق ماده‎ی بیست و دوم.

24- قرار دادن منابر، مدارس و مساجد در اختیار اهل علم بر اساس لیاقت علمی و تقوا.

25- ممنوع قرار دادن فعالیت اهل علم فاسد و مفسد در امور دینی.

26- تعیین متون درسی و نصاب درسی.

 
27- همکاری با حوزه‎های بزرگ علمی که محصلین شیعه آن‏جا برای تحصیل علوم حضور دارند.

فصل سوم : ساختار تشکیلات

ماده‎ی ششم: تشکیلات شورای علما دارای ساختار ذیل است:

ا- مجمع عمومی.

2- شورای اجرائیه.

3- نمایندگی‎های شورا در حوزه‎های علمیه‎ی خارج از کشور که به اجازه‎ی مقامات ذی‌صلاح دولت جمهوری اسلامی افغانستان اعم از برادران و خواهران ایجاد گردیده اند.

 
4- نمایندگی‎های شورا در مزاکز ولایات و ولسوالی [= فرمانداری] ها اعم از برادران و خواهران.

مجمع عمومی

 
ماده‎ی هفتم: مجمع عمومی در شرایط فعلی متشکل است از : 1- حد اقل سی نفر و حد اکثر پنجا ه نفر از علمایی که در مرکز کشور (کابل) مقیم باشند. 2- از شهر هرات و شهر مزار شریف هفت هفت نفر، مرکز ولایات غزنی بامیان و دایکندی چهار چهار نفر، مرکز ولایات قندهار و هلمند دو دو نفر، از مجموع ولایات قندز، بغلان و بدخشان هر کدام دو دو نفر. 3- از ولسوالی‎های درجه یک، چهار نفر؛ درجه دو، سه نفر؛ درجه سه، دونفر و درجه چهار یک نفر.

تبصره: ولسوالی‎های مختلط که بیست هزار نفر یا بیشتر شیعه داشته باشند درجه سه لحاظ شده و ولسوالی‎هایی که نفوس شیعه‏ی آن از بیست هزار نفر کمتر باشد درجه چهار ملحوظ گردیده است. 4- از حوزه‎ی علمیه قم پنج نفر محصل افغانی و از مشهد سه نفر محصل افغانی،از نجف اشرف و سایر حوزه‎های علمی ایران، سوریه و پاکستان به تناسب طلاب افغانی دو نفر یا یک نفر. در فرض امکانات مادی و سیاسی از زنان فاضله توسط کمیسون زنان پنج نفر.

ماده‎ی هشتم: اعضای مراکز ولایات و ولسوالی‌ها وحوزه‎های علمی توسط شوراهای آن‎ها انتخاب می‎شوند.
ماده‎ی نهم: همه اعضای شورای اجرایی اعضای مجمع عمومی می‎باشند و بقیه 25عضو دیگر توسط شورای اجرائیه انتخاب می‎شوند که حق شرکت در مجمع عمومی را نیز دارند.

ماده‎ی دهم: مجمع عمومی هر سال یک بار جلسه‎ی عادی خود را دایر می‎نماید.

ماده‎ی یازدهم: درصورت تشخیص شورای اجرائیه جلسه‎ی مجمع عمومی بصورت فوق‏العاده و یا زودتر از موعد دایر شده می‎تواند.

ماده‎ی دوازدهم: جلسه‎ی سالانه مجمع عمومی در اول برج میزان در شهر کابل دا یر می‎گردد. مگر این که شورای اجرایی نظر دیگری داشته باشد.

ماده‎ی سیزدهم: اعضای مجمع عمومی باید دارای حد اقل30 سال سن و فارغ از دروس سطح باشد.
تبصره: در محلی که عالمی، به این دو شرط پیدا نشود به کمتر از آن اکتفا می‎شود.

وظایف و صلاحیتهای مجمع عمومی

ماده‎ی چهار دهم :1- انتخاب هیأت رئیسه‎ی شورای علما . 2- انتخاب اعضای شورای اجرائیه. 3-

ترسیم خطوط کلی کاری در فرض لزوم. 4- استماع گزارش شورای اجرائیه و شوراهای ولسوالی‎ها و مراکز ولایات در رابطه با عملکرد یک سا له. 5- تعدیل اهداف و اساسنامه در صو رت صلاح دید.

 
شورای اجرائیه

ماده‎ی پانزدهم: شورای اجرائیه متشکل است از بیست و پنج نفر مرد که با رأی اکثریت اعضای مجمع عمومی برای مدت یک سال انتخاب می‎شوند.

 
ماده‎ی شانزدهم: می‎شود پنج تن از زنان فاضله توسط کمیسیون زنان به عضویت شورای اجرایی با رضای پدر و یا شوهر شامل شوند.

 
ماده‎ی هفدهم: درصورتی که به دلایل موجه مجمع عمومی در موعد معین نتواند تشکیل گردد اعتبا ر

و صلاحیت‎های رئیس شورای علما و اعضای شورای اجرایی تا موقع تشکیل مجمع عمومی خود بخود تمدید می‎شود.

هیأت رئیسه

ماده‎ی هجدهم: رئیس شورای علما فاقد سابقه‎ی سوء و دارای مقام علمی عالی و شهرت کافی بین مؤمنین بوده و توانایی خدمت در راستای اهداف شورای علما را از نظر فکری و علمی داشته باشد. و مناسب همین شرایط در تعیین دو معاون حتی‎الامکان مد نظر رأی دهندگان قرارگیرد. نا مزدهای دارالانشاء باید دارای خط مناسب و قدرت املا و انشاء باشند.

ماده‎ی نوزدهم: هیأت رئیسه وظیفه پیشبرد امور شورای اجرایی و تدویر و اداره‎ی جلسات و آغاز وختم و جمع بندی مذاکرات و جمع آراء و ثبت مصوبات جلسات را به عهده دارد و نیز باید تشنجات را از جلسه دور و اعضا را وادار به حفظ نزاکت‎های اخلاقی و دستورات شرعی نمایند.

ماده‎ی بیستم: رئیس شورا علما در تصمیم گیری و تصویبات امتیاز خاصی ندارد و تنها یک رأی را مانند سایر اعضا دارد و این حق را دارد که از رأی خود استفاده نکند. بلی در تساوی آرای موافق و مخالف، رأی او به هر طرفی باشد همان طرف مصوبه‎ی شورای اجرایی است.

 
ماده‎ی بیست و یکم: رئیس و هیأت رئیسه‎ی شورای اجرایی بلکه همه اعضای شورای اجرایی در مقابل مجمع عمومی مسؤولیت دارند.

ماده‎ی بیست و دوم: اداره‎ی جلسات هفته‎ای و دعوت مجمع عمومی به عهده‎ی رئیس شورا می‎باشد و او می‎تواند بعضی از وظایف و صلاحیت‎های خود را به یکی از معاونان خود تفویض کند.
ماده‎ی بیست و سوم: مکاتبات و نامه‎ها به امضای رئیس شورا صادر می‎گردد.

ماده‎ی بیست و چهارم: در غیاب رئیس معاون اول و در غیاب او معاون دوم وظایف رئیس را به عهده می‎گیرد.
ماده‎ی بیست و پنجم: منشی اول، رئیس دارالانشاء و منشی دوم معاون او می‌باشد.

ماده‎ی بیست و ششم: حفظ اسناد و ثبت صورت جلسه و تصویبات وظیفه‎ی منشی اول است.

ماده‎ی ببیست و هفتم: گرفتن امضای اعضای حاضر در جلسات وظیفه‎ی منشی دوم است.

ماده‎ی بیست و هشتم: در غیاب منشی اول، منشی دوم وظایف او را انجام می‎دهد.

ماده‎ی بیست و نهم: شورای اجرائیه می‎تواند یک نفر را به عنوان سخنگو معین نماید و در فرض فقدان و یا غیبت او منشی اول وظیفه‎ی سخنگویی را به عهده دارد.

ماده‎ی سی‏ام: اعضای شورای علما مقیم کابل موظف اند در جلسه‎ی شورای اجرایی اخیر هر ماه شرکت نماید.

وظایف شورای اجرایی

ماده‎ی سی و یکم: صلاحیت وظایف شورای اجرایی امور زیر است:

1- تشکیل و حضور در جلسات هفته‎ای با مراعات اول وقت و آخر آن.

2- اقدامات عملی برای تطبیق اهداف شورای علما که در فصل دوم ذکر شده است.

3- عملی نمودن مصوبات سالانه‎ی مجمع عمومی و مصوبات هفته‎ای شورای اجرایی.

4- فعال نمودن شعبه‎های متعدد شورای اجرایی به اساس ضرورت و تصویب آیین نامه‎های شعبات مذکور.
5- تصویب آیین‎نامه‎های نمایندگی‎های شورای علما در داخل و خارج کشور.

6- ایجاد نمایندگی‌ها در همه ولسوالی‏ها و مراکز ولایات که اهل علم شیعه‎ی افغانی در آنجا حضور دارند.
7- تصمیم در باره‎ی طرح ها و پیشنهادهای وارده و یا تقاضاهای به عمل آمده از طرف نمایندگی‎ها و شعبات و یا از طرف اعضا و سایر مؤمنین.

8- دعوت از اعضای شورای علما مقیم کابل در جلسه‏ی آخر ماه.

تبصره‏ی اول: اعضای مجمع عمومی شورای علما در داخل کشور در صورت حضور در کابل می‎توانند در جلسه‎ی آخر ماه شورای اجرایی شرکت کنند.

ماده‎ی دوم: رئیس‎های شورای نمایندگی‎های داخل کشور می‎توانند در فرض حضور در کابل در جلسات شورای اجرایی شرکت نمایند.

9- نظارت شورای اجرایی بر عملکرد نمایندگی‎ها بوسیله‎ی مطالعه‎ی گزارشات ماهانه‎ی آن‎ها.

10 – عزل اعضای متخلف شورای اجرایی (و نصب اعضای دیگر و قبول استعفای اعضا از صلاحیت این شورا می‎باشد).

 11- تکمیل وتعدیل آیین‎نامه‎ی شورای اجرایی از وظایف این شورا بالای دو ثلث اعضا، نصاب معتبر می‎باشد. عزل و نصب اعضای شورای علما که در کابل مقیم هستند. 12- الغای بعضی از نمایندگی‎ها در فرض لزوم دید در غیاب مجمع عمومی.

ماده‎ی سی و دوم: شعبه‎های شورای اجرایی به قرار ذیل است:

1- دارالانشاء.

2- بخش فرهنگی.

3- بخش تبلیغات.

4- بخش مالی.

5- بخش حوزات علمی.

6- بخش تحقیقات علمی.

7- بخش ارتباطات.

8- بخش تقریب پیروان مذاهب اسلامی.

9- بخش رنان فاضله‎ی حوزوی که جلسات هفته‎ای آنان جداگانه صورت می‎گیرد.

10 – بخش مناطق محروم.

11- بخش مصالحه بین متنازعین.

12- بخش خدمات اجتماعی.

شورا های ولسوالی و مراکز ولایات

ماده‎ی سی و سوم: شورای ولسوالی‎ها و مراکز ولایات عبارت از اهل علم یک ولسوالی یا مراکز ولایات است که در اثر اجتماع، عضویت در شورای علما را پذیرفته اند و یک رئیس و یک معاون و یک منشی برای خود انتخاب کرده اند و موضوع را کتباً با ذکر نام اعضا و هیأت رئیسه و امضاهای آنان به شورای اجرایی ابلاغ نموده اند.

ماده‎ی سی و چهارم: شوراهای ولسوالی و مرکز ولایت زیر نظر و هدایت شورای اجرایی فعالیت می‎نمایند و رسمیت آنان در شورای علما به قبولی شورای اجرایی می‎باشد.

ماده‎ی سی و پنجم: شورای ولسوالی و مرکز ولایت نصاب معین ندارد.

وظایف شورا های ولسوالی و مرکز ولایت

ماده‎ی سی و ششم: جمع شدن اعضا ماه دو مرتبه در محل تعین شده به منظور تبادل نظر در باره‌ی سامان یافتن بهتر امور دینی و حل منازعات و اصلاح مشکلات مؤمنین و تحسین چگونگی تبلیغات و امور فرهنگی و ارتباطات با علمای خارج منطقه در فرض ضرورت و در باره‎ی سیستم درسی و اداره‎ی طلاب و در باره‎ی تحقیقات علمی و در فرض امکان و بالاخره در راستای اهداف شورای علما و راحتی حال مؤمنین و ارائه‎ی طرح‎های جدید به شورای اجرایی به منظور تصویب آن.

ماده‎ی سی و هفتم: دادن گزارش کتبی از فعالیت‎های ماهانه به شورای اجرایی.

ماده‎ی سی و هشتم: عمل کردن به آیین نامه‌ی نمایندگی‌ها.

ماده‎ی سی و نهم: انتخاب اعضای مجمع عمومی مطابق سهمیه‎ی مشخص شده در اساسنامه و اعزام آنان به کابل در برج میزان هر سال.

ماده‎ی چهلم: مصارف کرایه‎ی موتر و اباته و اعاشه‎ی اعضای مجمع در روزهای جلسه به عهده‎ی شورای اجرایی می‎باشد.

شعبه‎ی زنان

ماده‎ی چهل و یکم: دختران و زنانی که درس حوزه‎ای خوانده اند می‎توانند عضو شعبه‎ی زنان گردند و این شعبه می‎شود در کابل و جاهای دیگر که حد اقل سه عضو داشته باشد فعال گردد. و نیز نمایندگی‎هایی در حوزه‎های علمیه‎ی خارج کشور، قابل تشکیل و فعالیت است.
ماده‌ی چهل و دوم: جلسات هفته‎ای در کابل و مراکز ولایات و دو هفته‎ای در (ولسوالی‎ها) شعبه‎ی خانم ها، جدا از جلسات اهل علم مرد‎ها برگزار می‎گردد.

ماده‎ی چهل و سوم: با در نظر داشت شرایط امنیتی و اقتصادی می‎شود زنان هم گردهمایی مستقل سالانه در مرکز داشته باشند.

ماده‎ی چهل و چهارم: آیین‌نامه‌ی شعبات زنان مطابق شرایط زمان و مکان از جانب خود آنان وضع و به شورای اجرایی جهت تصویب ارائه می‎شود.

ماده‎ی چهل و پنجم: در تمام حوزه‌های علمیه که محصلین افغانی سطح تمام وجود دارند و تعداد آنان از ده نفر بیشتر است می‎توانند نمایندگی شورای علما را دایر و یک رئیس و یک معاون و یک منشی را از بین خود انتخاب و کتباً با ذکر اسامی و امضاهای خود به مرکز اطلاع دهند و از شورای اجرایی اجازه‎ی فعالیت را کسب کنند.

ماده‎ی چهل و ششم: در مرحله‎ی ابتدایی این نمایندگی‎ها آیین نامه‎ی کاری خود را مطابق امکانات و اوضاع محل وضع و برای تصویب به شورای اجرایی می‎فرستند.
ماده‎ی چهل و هفتم: دعوت از نمایندگان این نمایندگی‎ها در مجمع عمومی، وابسته به امکانات مالی شورای اجرایی می‎باشد.

متفرقه: ماده‎ی چهل و هشتم: مقر اصلی شورای علمای شیعه‎ی افغانستان کابل است و در مواقع خاص شورای اجرایی می‌تواند موقتاً تصمیم دیگری بگیرد.

ماده‎ی چهل و نهم: این اساسنامه در روشنایی مقرره‎ی سازمان‎های اجتماعی وزارت عدلیه که به شماره‎ی 152 مورخ 15/8/1381 به امضای رئیس دولت انتقالی رسیده است، تدوین و به تاریخ 8/7/1382 توسط مجمع عمومی [شورای علمای شیعه] تصویب شد و طبق قانون، به ریاست انسجام وزارت عدلیه اطلاع داده می‎شود. چنانچه آن ریاست ملاحظاتی داشته باشد صلاحیت تعدیل آن به شورای اجرایی داده شده است.

منبع :پایگاه اطلاع رسانی جهان اسلام