این گفتگو در سایت صدای شهروند به نشر رسیده است اما با توجه به نکات قابل توجهی که در این گفتگو وجود دارد، متن این گفتگو را برای خوانندگان این وب سایت باز نشر گردیده است.  

گفتگو با جواد دادگر، رییس دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر در دایکندی

گفتگو از: سهراب سروش

اشاره

دایکندی ولایتی است که بیشتر از یک دهه از ولایت‎شدنش نمی‌گذرد؛ ولایت جدید و از نقطه نظر امنیتی نسبت به تمام ولایات افغانستان آرام.‎ ولایتی که تا به حال حتی‎ یک مورد انتحار و انفجار در آن اتفاق نیفتاده است. طی یک دهه سرعت معارف در آن چون صعود پرواز یک فوج کبوتر سریع بوده است؛ ولی سرعت باز‎سازی و نو‎سازی در آن چیزی فراتر از خزیدن یک حلزون و یا حرکت یک لاک‎پشت نبوده است. دایکندی از شمار‎ اولین ولایت‌هایی است که کشت خشخاش در آن صفر شد؛ اما همچنان کیفیت خدمات صحی در آنجا زیر صفر است. به‎لحاظ اقتصادی ‎و از چشم‎انداز بازسازی و نوسازی نیز زیر صفر است. سرک‌هایش صد‌ها هزار کیلو‎متر طول دارد، ولی بیش از چند وجب عرض ندارد، پُلچک ندارد، چاله دارد، درست شبیه جویه‌های یک مزرعۀ کچالو. سرک‌های دایکندی بیشتر وقت‌ها مسافرانش را راست می‌رساند به سرمنزل آخرت/ به قبرستان. دولت کابل طی ‎یک دهه به جای بودجه به دایکندی فقط والی فرستاده است. دایکندی تنها ولایت‎ افغانستان است که طی یک دهه پنج والی «مختلف‎النوع» را تجربه کرده است. پنج والی که فقط برای مردم به پنج روش مختلف وعده داده و عوض شده است. همۀ اینها به کنار، از وقتی که کمیسیون مستقل حقوق بشر در آنجا دفتر گشوده است و اندک چشم و گوش رسانه‌ها در آنجا باز شده است، گزارش‌هایی به نشر می‌رسند که از نارسایی‌های گستردۀ حقوق‎ بشری در دایکندی خبر می‌دهند. هرچند مسئولان دفتر ولایتی‎ کمیسیون مستقل حقوق بشر در دایکندی، ‎تلاش فراوان ‎در جهت استیفایی حقوق اولیۀ بشری در آن ولایت انجام داده‎اند و می‌دهند با آن هم گاهی خبرهای ناگوار از آنجا به گوش می‌رسد. به منظور کند‎و‎کاو و برسی وضعیت حقوق بشر در دایکندی، گفتگویی را انجام داده‌ایم با جواد دادگر، رییس دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر در دایکندی که در ادامه تقدیم می‌شود.

صدای شهروند: سپاس فراوان از شما آقای دادگر از اینکه وقت‎تان را در اختیار روز‎نامۀ صدای شهروند قرار می‌دهید. به عنوان پرسش اول چگونگی وضعیت حقوق بشر، با توجه به آمار و ارقام در ولایت دایکندی از چه قرار است؟

-: سلام بر شما و همه خوانندگان روزنامۀ صدای شهروند و تشکر بابت این گفتگو. بهبود وضعیت حقوق بشر در جامعه‎ای که همواره بستر فقر و نابه‎سمانی‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بوده است، مسلماً به زمان و کوشش زیادی نیاز است تا این بستر به فرصت مساعد به رشد و انکشاف حقوق بشر مبدل شود، که البته در سال‌های پسین کارهای جدی و قابل توجهی در این راستا صورت گرفته و گام‌های اساسی برداشته شده است؛ چنانچه در ولایت دایکندی پی‌گیری تلاش‌های معطوف به حمایت و انکشاف حقوق بشر در طی یک دهۀ اخیر، تأثیرات مثبت و مفیدی به دنبال داشته و در این زمینه پیشرفت‌های خوبی نیز به دست آمده است. سطح آگاهی و شناخت مردم از موازین حقوق بشر ارتقا یافته و به تبع آن، مسایل و مشکلات اجتماعی مؤثر بر نقض حقوق بشر، مانند ازدواج‌های اجباری و زودهنگام، خشونت علیه کودکان و ناهنجاری‌های دیگر از این‎دست، کاهش پیدا کرده است. علاوه بر آن، دسترسی زنان به حق آموزش و پرورش، گسترش یافته و موانع حضور آنها در فعالیت‌های اجتماعی- فرهنگی برطرف شده است. به این ترتیب، در نتیجۀ فعالیت‌های کمیسیون، میزان قضایای نقض حقوق بشر، در مقایسه با سال‌های پیش‌تر، کمتر و روند رسیدگی قانونی به این گونه موارد که قبلاً یا مورد رسیدگی قرار نمی‌گرفت یا با توسل به مکانیزم‌های سنتی و غیر‎قانونی حل‎و‎فصل می‌شد، بهبود یافته است. همچنان گام‌های اساسی برای تأمین حاکمیت قانون و گسترش دسترسی شهروندان به عدالت برداشته شده و نهادها و سازمان‌های مختلف جامعۀ مدنی ایجاد و گسترش یافته است. بنابر‎این، وضعیت، روی هم‎رفته، بهتر شده است. با این همه اما‎ تأکید بر بهتر‎شدن وضعیت جاری حقوق بشر، به معنای انکار چالش‌ها و مشکلات نیست، بل تا رسیدن به وضعیت مناسب و مطلوب حقوق بشر در دایکندی، راه دراز و پر‎چالش در پیش است؛ چنانچه فضای گستردۀ فقر و مشکلات اقتصادی و تبعات ناگوار برخاسته از آن به‎ویژه بر استیفای حقوق اقتصادی و اجتماعی شهروندان این ولایت، ضعف حاکمیت قانون، ناکارآمدی ارائۀ خدمات عمومی، وجود ساختارهای سنتی ناموافق با موازین حقوق بشر، وجود خشونت و بدرفتاری‌ها نسبت به زنان و کودکان و اعمال محدودیت بر کار نهادهای مدنی از مهم‌ترین مشکلات موجود در زمینۀ حقوق بشر می‌باشند.

صدای شهروند: ارقام ثبت‎شدۀ خشونت‌ها در دفتر ولایتی‎ کمیسیون مستقل حقوق بشر در دایکندی از سال‌های ۱۳۹۰ الی ۱۳۹۳ در هر سال به چه میزان بوده است؟ پیرامون نوعیت و جزئیات این خشونت‌ها اگر بیشتر تفصیل بدهید، ممنون می‎شوم.

ـ‎ آمار خشونت علیه زنان، از سال ۱۳۹۰ تا سال جاری، با یک تفاوت قابل ملاحظه افزایش یافته و تعداد قضایای به ثبت‎رسیده در جریان دو سال اخیر در مقایسه با سال‌های گذشته بیشتر شده است. البته افزایش این آمار، عوامل و انگیزه‌های مشخصی دارد که به آن پرداخته خواهد شد. با این وجود، از سال ۱۳۹۰ تا نیمۀ سال ۱۳۹۳، ۷۴۸ واقعۀ مختلف خشونت علیه زنان در دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر در ولایت دایکندی به ثبت رسیده و مورد رسیدگی قرار گرفته است. این قضایا شامل خشونت‌های فیزیکی، تجاوز جنسی، محرومیت از حق میراث، ممانعت از حق تحصیل، تهدید به قتل، قتل ناموسی، اقدام به خودکشی و خودکشی، بی‌سرنوشتی، اخراج از منزل، ازدواج اجباری و قبل از وقت، تهدید به طلاق و …. می‌باشند. بخش زیادی از قضایای به ثبت‎رسیده را خشونت‌های فیزیکی تشکیل می‌دهند.

صدای شهروند: از سال گذشته به این طرف چند مورد خودکشی در میان زنان و دختران، همچنین مواردی از خشونت‎های مختلف از قبیل بریده‎شدن بینی و قتل با ضربات چاقو در دایکندی گزارش شده است. آیا واقعاً خشونت‌ها عیله زنان در دایکندی بلند رفته است؟

ـ از سال ۱۳۹۲ تا نیمه‌های سال جاری، به تعداد ۶۰ واقعۀ اقدام به خودکشی و خودکشی زنان در دفتر ولایتی کمیسیون به ثبت رسیده است، که از این میان‎ ۷ مورد آن منجر به مرگ قربانی شده است. تمامی این قضایا توسط بخش حمایت و انکشاف حقوق زنان این دفتر، بررسی و برای رسیدگی قانونی به نهادهای عدلی و قضایی ارجاع شده است. در میان قضایایی که در دفتر ولایتی کمیسیون به ثبت رسیده است، موارد تکان‎دهنده و هولناکی نیز وجود دارد که مصداق بدترین نوع خشونت علیه زنان می‌باشند؛ مانند دو قضیه که در سال گذشته و سال جاری اتفاق افتاد و قربانی در نتیجۀ ضربات چاقو توسط شوهران‎شان به صورت بی‌رحمانه به قتل رسیدند. افزون بر این، ما در سال جاری شاهد قضیۀ نادر و استثنایی بودیم که بینی یک خانم توسط خانم اول شوهرش بریده شد. در واقع این مورد اولین‌ بار است که در طول فعالیت‌های چندین‎سالۀ کمیسیون حقوق بشر در ولایت دایکندی اتفاق می‌افتد. خشونت علیه زنان افزایش پیدا نکرده؛ بلکه مراجعۀ قربانیان خشونت به دفتر کمیسیون افزایش پیدا کرده و در نتیجۀ ارتقای آگاهی زنان از حقوق و امتیازات قانونی‌شان و اینکه خشونت جرم‎انگاری شده، امروزه این گونه قضایا کمتر کتمان می‌شوند و زنان قربانی برای دادخواهی به نهادهای مثل کمیسیون حقوق بشر بیشتر مراجعه می‌کنند. ‎‎قبلاً اگر این نوع قضایا از دید نهادهای مسئول پوشید باقی می‌ماند، امروز به دلیل افزایش آگاهی خانم‌ها و مراجعۀ آنان به کمیسیون و ارگان‌های عدلی و قضایی، کمتر کتمان می‎شود.

صدای شهروند: همان گونه که گفتید، آمارها نشان می‌دهند که در سال‌های پسین میزان خشونت‌ها در دایکندی افزایش داشته است. چرا؟

ـ همان گونه که قبلاً هم عرض کردم، آمار خشونت‌ها‎ در نتیجۀ مراجعۀ بیشتر خانم‌های قربانی به دفتر کمیسیون، افزایش یافته است و این مسئله ریشه در چند تا انگیزه و عامل مشخص دارد: اول، سطح کتمان قضایای خشونت علیه زنان، همزمان با افزایش آگاهی زنان، پایین آمده است و زنان قربانی به کمیسیون حقوق بشر بیشتر مراجعه می‌کنند. به این ترتیب، قضایای بیشتر به ثبت می‌رسد. دوم، دفتر ولایتی کمیسیون حقوق بشر، در جریان سال‌های اخیر فعالیت‌های نظارتی خود را‎ در ولسوالی‌ها و نقاط دورافتاده‌تر این ولایت گسترش داده که به این ترتیب، به قضایای بیشتر از خشونت دسترسی پیدا کرده و آن را مورد بررسی قرار داده است. سوم، دسترسی محدود زنان به عدالت سبب شده است که آنان برای دادخواهی به کمیسیون حقوق بشر مراجعه کنند.

صدای شهروند: فعالیت‌های دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر در ‌دایکندی بیشتر روی چه موارد متمرکز است؟

ـ فعالیت‌های دفتر ولایتی دایکندی، مطابق با پلان استراتژیک کمیسیون، ناظر بر چهار هدف استراتیژیک است: ۱- رهبری. ۲- توسعۀ حقوق بشر. ۳- توانمند‎سازی. ۴- حمایت و نظارت‎. تدویر کارگاه‌های آموزشی حقوق بشر، برگزاری جلسات آگاهی‌دهی با موضوع حقوق زنان، کودکان و افراد دارای معلولیت، تدریس مضمون حقوق بشر در نهادهای علمی و تحصیلی، نشر برنامه‌های رادیویی با موضوع حقوق بشر، تدویر سیمنارهای علمی، واگذاری کارگاه‌های آموزشی به نهادهای جامعۀ مدنی، برگزاری کنفرانس‌ها برای گرامیداشت از مناسبت‌های ملی و بین‎المللی، اجرای برنامۀ آموزش طفل به طفل، تدویر کورس آموزشی، انجام مأموریت‌های نظارت ساحوی به منظور بررسی و ارزیابی میزان دسترسی شهروندان به حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی‎، انجام مأموریت‌های نظارت ساحوی به منظور بررسی و ارزیابی دسترسی کودکان به حقوق بشری‎، نظارت از وضعیت حقوق بشری افراد دارای معلولیت، نظارت از میزان دسترسی شهروندان به عدالت (دسترسی فیزیکی به ارگان‌های عدلی و قضایی و رعایت اصول محاکمات عادلانه) نظارت از محلات سلب ‌آزادی، تدویر کنفرانس محلی به منظور حمایت از تطبیق برنامۀ عمل دولت برای صلح، مصالحه و عدالت در افغانستان، انجام مأموریت نظارتی از شفاخانه‌ها، مکاتب، خانۀ امن زنان، مراکز نگهداری اطفال، مراکز درمانی معتادین و سایر مراکز نگهداری زنان و کودکان، ارائۀ خدمات و مساعدت‌های حقوقی به قربانیان نقض حقوق بشر و خشونت علیه زنان و دفاع از حقوق بشری آنان در مراجع عدلی و قضایی، ثبت، رسیدگی، پی‌گیری و ارجاع شکایات واصله مبنی بر نقض حقوق بشر، ثبت، رسیدگی و پیگیری قضایای نقض حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی- تخریب محیط زیست و تبعیض در ارائۀ خدمات عمومی، ثبت و رسیدگی قضایای خشونت علیه زنان و کودکان و نظارت دوامدار بر مخاصمات مسلحانه و تلفات ملکی ناشی از آن، از مهم‌ترین فعالیت‌هایی است که به صورت ماهوار در ولایت دایکندی انجام می‌شود.

صدای شهروند: میزان دسترسی شهروندان دایکندی به خدمات اجتماعی نظیر‎ خدمات صحی، شغل، رفاه و معارف در چه حد است؟

ـ یافته‌های نظارتی دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر در دایکندی‎ در مورد میزان دسترسی شهروندان به حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نشان می‌دهد که متأسفانه هنوز مشکلات و نارسایی‌های فراوانی در این زمینه وجود دارد و در طی سال‌های اخیر، گام‌های مؤثر برای حل و رفع آن، برداشته نشده است. وضعیت ارائۀ خدمات صحی به‎ویژه در نقاط دور‎افتادۀ این ولایت، کاملاً نگران‎کننده است؛ زیرا از یک طرف تعداد مراکز ارائه‎کنندۀ خدمات صحی به تناسب نفوس و نیازهای موجود کافی نیست و از سوی دیگر این مراکز با مشکلات جدی مانند کمبود داکتران متخصص و کمبود دارو و امکانات مورد نیاز مواجه‎اند. از این‎رو، دولت افغانستان برای تأمین دسترسی شهروندان ولایت دایکندی به حق صحت و پاسخ به مشکلات و نیازهای اساسی در این عرصه، توفیق چندانی نداشته است. ‎اما رشد کمی معارف و گسترش فرصت‌های آموزش و پرورش، یکی از دست‌آوردهای خوب سال‌های پسین در این ولایت به شمار می‌رود که این موفقیت در نتیجۀ علاقمندی جدی مردم و حمایت آنها از رشد معارف به دست آمده است. مردم ولایت دایکندی به‎رغم مشکلات اقتصادی، با هزینۀ شخصی به استخدام آموزگاران مجرب در مکاتب اقدام کرده و به این گونه به بهبود وضعیت کمک کرده‎اند. با این حال، اما کمبودی‌ها و نارسایی‌های جدی همچنان در این عرصه وجود دارد و دولت افغانستان برای بازسازی معارف و تقویت ظرفیت‌های مورد نیاز برای ارتقای‎ سطح کیفیت در مکاتب کوتاهی کرده و به نارسایی‌های این عرصه‎ توجه لازم نکرده است. کمبود آموزگاران مسلکی، کمبود مواد آموزشی و درسی و کمبود تعمیر ـ که در برخی از ولسوالی‌ها هنوز صنف‌های درسی در زیر سایۀ درختان و یا خیمه‌های فرسوده برگزار می‌شوند ـ دلیل‎ روشنی بر این گفته است. در ارتباط با ایجاد فرصت‌های شغلی و ارائۀ خدمات عامه که منجر به ایجاد تغییر و تحولات مثبت در زندگی مردم ولایت دایکندی شود، متأسفانه برنامه‌ها و اقدامات لازم عملی نشده و به این ترتیب فرصت‌های شغلی مناسب در جریان سال‌های اخیر ایجاد نشده است.

صدای شهروند: طی ماه‎های گذشته شاهد برگزاری دو دور انتخابات در کشور بودیم. صرف نظر از نتیجۀ انتخابات، آیا شهروندان دایکندی تا چه حد به حقوق سیاسی‎شان دسترسی دارند؟

ـ هر دو دور انتخابات در ولایت دایکندی، با حضور گسترده و پرشور مردم در پای صندوق‌های رأی، برگزار شد. به‎رغم برخی نارسایی‌ها، اما شرکت بی‌سابقه و فراگیر این مردم در مراکز و محلات رأی‎دهی، به‎ویژه مشارکت وسیع و کم‌نظیر زنان در گوشه و کنار این ولایت‎ برای اعمال حق رأی خود، نشانۀ روشنی از خودآگاهی و تغییر در فهم سیاسی باشندگان ولایت دایکندی است. انتخابات در ولایت دایکندی در شرایطی برگزار شد که در دور اول، از یک طرف‎ شماری از راه‎های مواصلاتی منتهی به مراکز و محلات رأی‎دهی به دلیل بارش برف و باران مسدود شده بود و از جانب دیگر شرایط دشوار جغرافیایی و پراکندگی بیش از حد قریه‌ها، دسترسی مردم به مراکز رأی‎دهی را با مشکل مواجه ساخته بود. این مسایل اما به هیچ‎وجه دلیلی بر عدم حضور مردم در پای صندوق‌های رأی نشد، بل شهروندان دایکندی با علاقمندی تمام از دور‎افتاده‌ترین نقاط با پای پیاده و سوار بر الاغ‌ها خود را به پای صندوق‌های رأی رساندند تا در تحکیم پایه‌های دموکراسی و گذار کشور به مردم‌سالاری نقش ایفا کنند. با این وصف، اما محرومیت تعدادی از باشندگان ولایت دایکندی از حق رأی در نتیجۀ بی‌توجهی دولت افغانستان و کمبود برگه‌ها در برخی از مراکز و محلات در دور اول، از مهم‌ترین مشکلات انتخابات ریاست‎جمهوری سال جاری در این ولایت بود.

صدای شهروند: شما نزدیک به چهار سال است که در نیلی کار می‌کنید. همکاری حکومت محلی با دفتر حقوق بشر چگونه است؟

ـ دفتر ولایتی دایکندی، در چارچوب صلاحیت‌ها و وظایف قانونی کمیسیون و طرزالعمل‌های جاری این نهاد، بر جلب همکاری‌های بیشتر و افزایش میزان توجه نهادهای دولتی به مشکلات موجود و بهبود وضعیت حقوق بشر کوشش کرده است. با این حال، نبود التزام عملی به رعایت، احترام و حفاظت از حقوق بشر، مسئله‌ای است که همچنان وجود دارد؛ چنانچه در جریان سال‌های اخیر در ولایت دایکندی، ما هم همکاری‌های خوب حکومت محلی را تجربه کرده‌ایم و هم شاهد کارشکنی‌ها و تلاش برای ایجاد موانع فراراه دفتر ولایتی کمیسیون بوده‌ایم. به طور مثال، گاهی ‎موضع‎گیری‌های کمیسیون در پیوند با مسایل و قضایای حقوق بشری سبب ایجاد مشکلات در روابط و همکاری‌های حکومت محلی با این دفتر شده است؛ اما حالا حضور کمیسیون به عنوان مرجع حمایت از حقوق بشر با وظایف و صلاحیت‌های قانونی‌اش، توسط نهادهای دولتی درک و به یافته‌ها و معلومات این نهاد، در رابطه با مشکلات و نابه‎سمانی‌های موجود اهمیت داده می‌شود. به این ترتیب، در طی یک سال اخیر، همکاری ارگان‌های عدلی و قضایی با دفتر کمیسیون بیشتر شده است.

صدای شهروند: گفته می‌شود به دلیل ناآگاهی‌‎، پس از خانم‌ها، کودکان دومین قشر است که در ولایات افغانستان‎ قربانی خشونت‌ها می‌باشند. وضعیت حقوق بشری کودکان در دایکندی از چه قرار است؟

ـ معلومات و یافته‌های نظارتی دفتر ولایتی کمیسیون می‌رساند‎ که از میزان خشونت و بدرفتاری‌ها با کودکان در محیط مکاتب، کاسته شده و تدویر برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌دهی بر رویه‌ها و رفتارهای حاکم بر خانواده‌ها نسبت به آنان، نیز تأثیر مثبت داشته است؛ اما انجام کارهای شاقه، ازدواج‌های زود‎هنگام، تجاوز جنسی، عدم دسترسی کودکان دارای معلولیت به حق آموزش و پرورش و سایر امتیازات قانونی‎شان، مشکلات اقتصادی خانواده‌ها که کودکان را مجبور به کار در شرایط سخت و طاقت فرسا کرده‎اند، روی هم‎رفته از مسایل مهمی به شمار می‌رود که بر وضعیت حقوق بشری کودکان تأثیر منفی وارد کرده است. البته بخشی از این مشکلات ناشی از فقدان آگاهی لازم از حقوق و آزادی‌های اساسی کودکان در میان خانواده‌هاست.

صدای شهروند: کار‎کردهای دفتر کمیسیون حقوق بشر در دایکندی تا چه حد مؤثر بوده است؟ دادخواهی‌های شما در پیوند به پرونده‌های نقض حقوق بشری تا کجا جواب داده است؟

ـ حقوق بشر امروز به‎مثابه لازمۀ برخورداری از یک زندگی کرامت‌مند و آبرومندانه که به تأمین نیازها و مصالح اساسی شهروندان کمک می‌کند، موجب جلب توجه افکار عمومی و به‎ویژه نهادهای علمی، آموزشی و سازمان‌های اجتماعی شده است؛ چنانچه بخش‎ مهمی از فعالیت‌ها و برنامه‌های دادخواهانه سازمان‌های جامعۀ مدنی و رسانه‌های محلی، معطوف به موضوعات و مسایل حقوق بشر می‌باشد. این نهادها علی‎رغم همکاری‌های همیشگی و مفید با دفتر ولایتی کمیسیون، برای ترویج ارزش‌های حقوق بشری‎ کوشش می‌کنند. افزون بر این، حقوق بشر‎ در مباحث علمی و آکادمیک نهادهای تحصیلی و آموزشی از جایگاه خوبی برخوردار شده است. بنابراین، تنها از سال ۱۳۹۱ به این طرف، نزدیک به ۲۰۰۰ دانشجو، مضمون حقوق بشر را به صورت علمی آموزش دیده و در همین زمان، طیفی وسیعی از اقشار مختلف که ۱۳۲۷۰ نفر می‌باشند، در برنامه‌های آموزشی و آگاهی‌دهی کمیسیون شرکت کرده‌اند. همچنان به تعداد ۱۵۱۵۰ دقیقه از برنامه‌های رادیویی کمیسیون با موضوع حقوق بشر از طریق رسانه‌های محلی به نشر رسیده، که این برنامه‌ها قطعاً تأثیرات مثبت بر افزایش آگاهی مردم از حقوق بشر داشته‎اند. یافته‌های دفتر ولایتی دایکندی نشان می‌دهد که اجرای فعالیت‌های آموزشی و آگاهی‎دهی، نقش به‎سزایی در کاهش مسایل و ناهنجاری‎های اجتماعی داشته است. به این ترتیب، در ساحات تحت کار کمیسیون، وضعیت حقوق بشر تغییر جدی پذیرفته است؛ مثلاً‎ دفتر ولایتی دایکندی در طی فعالیت‌های چندین‎سالۀ خود، صرفاً به ولسوالی کجران به دلیل وضعیت نامناسب امنیتی دسترسی نداشته و هیچ برنامه‌ای را در این ولسوالی اجرا نتوانسته است. بنابراین، مشکلات موجود در زمینه‌های مختلف در ولسوالی کجران به تناسب مشکلات موجود در سایر ولسوالی‌ها، از معارف، صحت و وضعیت کودکان گرفته تا میزان حضور زنان در اجتماع، رشد فعالیت‌های فرهنگی و آمادگی افکار عمومی برای حمایت از ارزش‌های حقوق بشری و مدنی به صورت جدی و قابل ملاحظه تفاوت دارد، که این تفاوت در واقع مصداق روشن تأثیرگذاری و نتایج عملی و عینی کار کمیسیون مستقل حقوق بشر را نشان می‌دهد. ازدواج‌های اجباری و زود‎هنگام، اعمال خشونت و بد‎رفتاری با زنان و در مجموع نقض حقوق بشر در ‎ولسوالی کجران، در مقایسه با هر ولسوالی دیگر بیشتر است، در حالی که در سایر ساحات تحت کار کمیسیون، این مسایل کم شده‎اند. دفتر ولایتی کمیسیون مستقل حقوق بشر، تنها از سال ۱۳۹۱ الی نیمۀ نخست سال روان، بیش از ۸۰۰ شکایت مبنی بر نقض حقوق بشر و خشونت علیه زنان و کودکان را ثبت و مورد رسیدگی قرار داده است. در همین زمان، به تعداد ۶۷۳ مورد خشونت علیه زنان، ضمن شکایات دریافتی و فعالیت‌های نظارتی، ثبت و رسیدگی شده است. در همین حال، در نتیجۀ فعالیت‌های منظم نظارتی، قضایای شکنجه، توقیف‌های خودسرانه و در کل نقض موازین محاکمات عادلانه کاهش پیدا کرده است. دفتر ولایتی‎ کمیسیون مستقل حقوق بشر در دایکندی همچنان با ایجاد شبکه‌های مختلف، فعالیت‌ها و برنامه‌های دادخواهانه را در این ولایت روشمند و کار‎آمد ساخته است.‎ کمیسیون حقوق بشر در ولایت دایکندی، به عنوان مرجع محوری حمایت و انکشاف حقوق بشر، به جایگاه و اعتبار لازم دست پیدا کرده و مورد توجه ارگان‎های دولتی، سازمان‌های جامعۀ مدنی، رسانه‌ها و مردم قرار گرفته است. این نهاد‌ها، به حضور کمیسیون اهمیت می‌دهند و همکاری می‌کنند.

صدای شهروند: آیا شما در جریان فعالیت‌های‌تان با چالش/ چالش‌های هم مواجه هستید؟ اگر هستید، عمده‌ترین چالش فراروی تحقق آرمان‌های حقوق بشری در دایکندی چیست؟

ـ علی‎رغم تغییراتی که در طول سال‌های اخیر به دست آمده است، اما چالش‌های جدی نیز در زمینۀ حقوق بشری وجود دارد و‎ برای بهبود وضعیت جاری و فراهم‎شدن فرصت و فضای مساعد با انکشاف حقوق بشر، به تلاش‌های بیشتر و گسترده‎تری نیاز است. ضعف حاکمیت قانون و دسترسی محدود شهروندان به عدالت و وضعیت نامناسب امنیتی، در ولسوالی کجران که سبب محدود‎ساختن فعالیت‌های کمیسیون و نهادهای مرتبط دیگر شده است، از مهم‌ترین چالش‌های موجود است. افزون بر این، فقر و مشکلات اقتصادی و پیامدهای زیانبار‎ ناشی از آن بر وضعیت زندگی مردم، وجود ساختارهای فرهنگی ـ اجتماعی ناموافق با ارزش‌های حقوق بشری و حضور نگرش‌های ضد زن به‎ویژه در لایه‌های پایین‎تر اجتماع و وضعیت نابه‎سمان افراد دارای معلولیت، مسئله و مانع دیگری برای بهبود وضعیت حقوق بشری در ولایت دایکندی است.

منبع: صدای شهروند